41,8797$% 0,23
49,0076€% 0,43
10.078,00%1,12
10.338,24%-0,31
฿%
%
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), İzmir’in Buca ilçesindeki tarihi Mıssır Line Köşkü’nü satışa çıkardı. Kentin Levanten geçmişine tanıklık eden önemli yapılardan biri olan ve uzun süredir harabe halde bulunan köşk için belirlenen satış bedeli 54 milyon 659 bin TL olarak açıklandı.
Mıssır ailesine ait olan ve 1800’lü yılların sonlarında inşa edildiği bilinen köşk, 2 bin 58 metrekarelik büyük bir alan üzerinde konumlanıyor. Kent belleğinde önemli bir yer tutan yapı, yıllar içerisinde bakım ve restorasyon görmediği için büyük oranda yıkılmış durumda. Bugün çatısı çökmüş, duvarları harap halde olan köşk, Levanten mimarisinin önemli örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor.
TOKİ’nin bu kültürel mirası satışa çıkarması, kamuoyunda çeşitli tartışmaları da beraberinde getirebilir. Zira köşkün bulunduğu konum, tarihi ve mimari değeri göz önüne alındığında, restore edilerek kamusal kullanıma açılması beklenirken satış kararıyla birlikte özel mülkiyete geçme riski de doğmuş oldu.
Buca’nın tarihine tanıklık eden bu gibi yapılar, sadece taş ve duvardan ibaret yapılar değil; aynı zamanda bir dönemin yaşam tarzını, kültürel yapısını ve sosyal ilişkilerini yansıtan tarihi belgelerdir. Bu nedenle, Mıssır Line Köşkü gibi yapılar için kamu eliyle koruma ve restorasyon politikalarının hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor.
Mıssır Köşkü Hakkında
İzmir’in Buca ilçesinin en eski yapılarından biri olan Mıssır Köşkü, 1800’lü yılların sonlarında inşa edilmiştir. Köşkün ilk sahiplerinin, dönemin önemli tüccar ailelerinden Forbes ailesi olduğu tahmin ediliyor. Forbes’ler, bu köşkü Mıssır Ailesi’ne sattıktan sonra Buca’nın güneybatısında yer alan yüksek bir tepeye kendi ünlü köşklerini inşa etmiştir.
İzmir’e 1740’lı yıllarda İran’daki baskılardan kaçarak gelen Mıssır ailesi, bölgede ticaretin ve sosyal yaşamın önemli aktörlerinden biri haline geldi. Özellikle kuru meyve ticaretinde etkili olan aile, Amerika Birleşik Devletleri’ne ihracat yapan güçlü bir yapıya sahipti. Charles Mıssır liderliğindeki aile, yalnızca ticarette değil, kültürel hayatta da ön plandaydı. İzmir’deki tiyatro binasının yapımında ve Buca’daki ilk merkezi ısıtma sisteminin Mıssır Köşkü’ne getirilmesinde de Charles Mıssır’ın imzası vardır.
Mıssır Ailesi 1922 yılında savaş nedeniyle İzmir’i terk etti, fakat sonrasında geri dönerek köşklerine sahip çıktılar. Ne var ki savaş sonrası Buca’daki demografik yapının değişmesi, özellikle Rum köylülerin ayrılması, aileyi ticari açıdan zor bir döneme soktu. Kalifiye iş gücünün kaybı, kuru meyve ticaretini sekteye uğrattı. Charles Mıssır’ın 1927’deki vefatı, ailenin dağılma sürecini hızlandırdı. Ailenin bir kısmı İzmir’de kalırken diğerleri ABD ve Yunanistan’a göç etti.
Tarihi köşk, sonraki yıllarda el değiştirerek Türk bir aileye geçti. 1970’li yıllarda öğrenci yurdu olarak kullanılan yapı, 2000’li yıllara kadar kısmen ayakta kalmayı başardı. Ancak 2014 yılında yaşanan büyük bir yangın, köşkte ciddi hasara yol açtı. Bugün çatısı neredeyse tamamen çökmüş olan yapı, bakım ve restorasyon yapılmadığı takdirde yıkılmak üzere.
Buca’nın simgesel yapılarından biri olan Mıssır Köşkü, yalnızca mimari bir yapı değil, aynı zamanda kentin çok kültürlü geçmişinin bir temsilcisi. Bu denli tarihi ve kültürel bir yapının tamamen yok olmadan önce restore edilmesi, kent belleğinin korunması açısından büyük önem taşıyor.